Herkennen van jakobskruiskruid

Denkt u Jakobskruiskruid in uw weiland te hebben of wilt u de plant beter kunnen herkennen? Om het herkennen van Jakobskruiskruid te vergroten heeft Hartog hieronder verschillende kenmerken van de plant omschreven. Door alle onderdelen van de plant te identificeren kunt u checken of u te maken heeft met dit giftige kruid of dat het wellicht om een andere plant gaat. Om Jakobskruiskruid in de voeding van runderen en paarden te voorkomen is het belangrijk om de plant te herkennen en te onderscheiden van andere geel bloeiende planten. In het eerste jaar vormt de plant een onopvallend rozet, waardoor jonge planten vaak over het hoofd worden gezien. In het tweede jaar bloeien de meeste planten, zetten ze zaad en sterven ze af. De stengel van Jakobskruiskruid is veelal iets paars van kleur. De ‘boerenkoolachtig’ gelobde bladeren van Jakobskruiskruid zijn aan de bovenkant donkergroen en aan de onderkant iets wittig van kleur. Waar de plant niet tot bloei komt (b.v. door maaien of beweiding) blijven de planten als rozet aanwezig in de vegetatie.

Herkennen van de bladeren van Jakobskruiskruid

De vorm van de bladschijf kan langwerpig (links), ovaal (midden) en rond (rechts) zijn. De bladeren van Jakobskruiskruid en enkele verwanten hebben langs de buitenrand een ovale bladschijf, zoals bij het tweede blad(midden) is te zien.

Aantal blaadjes

Het aantal blaadjes van het blad van Jakobskruiskruid is één, zoals in het eerste voorbeeld (links) is te zien. In de foto is een weergave te zien van drie blaadjes (midden) per blad en veel blaadjes per blad (rechts).

Rand van de bladschijf of van de blaadjes

De rand van de bladschijf of van de blaadjes kan als volgt worden omschreven:

• Glad, inclusief getand, gezaagd, gegolfd (links)
• Ingesneden, inclusief gelobd, veerspletig (midden)
• Geveerd, enkel of dubbel veerdelig (rechts)

Jakobskruiskruid en enkele verwante soorten hebben enkel of dubbel veerdelige bladeren, zoals in het derde voorbeeld (rechts) is te zien.

Mate van insnijding van de bladrand

Jakobskruiskruid heeft een dubbele insnijding van de bladrand, zoals in het eerste voorbeeld (links) is te zien. Het rechter voorbeeld geeft een weergave van een enkele insnijding van de bladrand.

Bladeren behaard

De bladeren van Jakobskruiskruid zijn niet behaard. Hiervan is een voorbeeld weergegeven in de linker afbeelding. Het voorbeeld rechtsboven geeft een voorbeeld van een blad dat weinig behaard is en het voorbeeld rechtsonder geeft een voorbeeld van een blad dat wel behaard is.

Gehele plant

De stengel van Jakobskruiskruid is taai en heeft dikwijls onderaan een rode verkleuring. Jakobskruiskruid bloeit vanaf juni t/m oktober en wordt tussen de 30 en 100 cm hoog.

Tegenoverstaande bladeren

Jacobskruiskruid heeft verspreid staande bladeren, zoals in het linkervoorbeeld. Het rechter voorbeeld geeft een weergave van tegenoverstaande bladeren.

Plaatsing van de bladeren

Jacobskruiskruid heeft als jonge plant ook rozetbladeren, die echter in een later stadium verdwijnen. De plant kan dus rozetbladeren hebben samen met stengelbladeren of uitsluitend stengelbladeren. Het bovenste voorbeeld geeft een weergave van rozetbladeren en het onderste voorbeeld geeft een weergave van stengelbladeren.

Bloemen van Jakobskruiskruid herkennen

Boerenwormkruid en Jacobskruiskruid worden snel verward. De bloemen zijn echter duidelijk anders.

Jacobskruiskruid                                           Boerenwormkruid

Spreiding van de bloemen

De bloemhoofdjes die aan één stengel van Jacobskruiskruid zitten, hebben bloemstelen van verschillende lengte, zodat de bloemhoofdjes
tezamen een scherm vormen (officiële term: tuil, zie onderste voorbeeld). Het bovenste voorbeeld geeft een weergave van onregelmatig verspreide bloemen.

Bloemhart

De bloemen van Jacobskruiskruid hebben een bloemhart, zoals in het linkervoorbeeld is te zien. Het rechtervoorbeeld geeft een weergave van een bloem zonder bloemhart.

Aantal bloemblaadjes

De bloemen van Jacobskruiskruid hebben bloemblaadjes. Het linkervoorbeeld geeft een weergave van geen bloemblaadjes. Het middelste voorbeeld geeft een weergave van vier bloemblaadjes en het rechter voorbeeld geeft een weergave van meerdere bloemblaadjes.

Bloemkleur

Jacobskruiskruid heeft een donker gekleurd bloempje, zoals in het rechtervoorbeeld is weergegeven. De bloemkleur is echter afhankelijk van de standplaats.

RIKILT, onderdeel van Wageningen UR, heeft een programma ontwikkeld waarmee geel bloeiende planten geïdentificeerd kunnen worden door antwoorden op een aantal vragen te geven. Met het programma kunnen ook planten onderling vergeleken worden, en kan door de beschrijvingen en foto’s gebladerd worden.

Gezond ruwvoer

De gezonde ruwvoeders van Hartog worden geproduceerd door middel van gecontroleerde teelten, waardoor de producten vrij zijn van onkruiden, zoals bijvoorbeeld het giftige Jacobskruiskruid. Na het maaien wordt het gras en/of luzerne gehakseld en daarna op zeer hoge temperaturen in een grote droogtrommel gedroogd. Door een snelle droging blijft de versheid en smakelijkheid van het product behouden. Tevens worden alle bacteriën, schimmels en ziektekiemen vernietigd, waardoor onze Lucerne Mix, Grass Mix en Compact Gras een duidelijke meerwaarde vormt ten opzichte traditionele ruwvoeders, zoals hooi en (voordroog) kuilgras.